Message #29

[karanlık]

İstanbul?un Fethini Gerektiren Sebepler
 
Bizans İmparatorlarının, Anadolu?daki ?eşitli siyasi g??leri de Osmanlı aleyhine kışkırtmaktan geri kalmamaları. Hatta zaman, zaman Osmanlı şehzadeleri arasındaki taht kavgalarına karışıp devletin i? d?zenini bozmaları.
 
İstanbul?un boğaza hakim bir konumda olması ve bu y?zden Karadeniz Akdeniz su yolunun anahtarı konumunda olması.
İstanbul?un Osmanlı toprak b?t?nl?ğ?n? bozan bir konumda olması (Osmanlı topraklarıyla ?evrili bir ada g?r?m?ndeydi. Osmanlı?nın Anadolu?dan Rumeli?ye, Rumeli?den Anadolu?ya ge?işi zordu.)
 
Bizans?ın Osmanlı?ya karşı d?zenlenen Ha?lı seferlerini teşvik etmesi.
 
Yukarıdaki nedenler İstanbul?un fethedilmesine ortam hazırlamıştır. Bu karar, II.Mehmet (Fatih Sultan Mehmet) tarafından alınmıştır.
 
Fatih?in Fethi Kolaylaştırmak  İ?in Aldığı Tedbirler
 
Bizans?a denizden gelebilecek yardımı ?nlemek amacıyla Anadolu Hisarı?nın karşısına Rumeli Hisarı?nı yaptırdı.
 
Bizans?a Balkanlar?dan gelebilecek muhtemel Ha?lı yardımını ?nlemek i?in sınır boylarına akıncı birlikleri g?nderdi.
 
Surlara karşılık, Sahi adı verilen b?y?k toplar d?kt?rd?.
 
Hali?teki zincire karşılık gemileri karadan y?r?terek hali??e soktu.
 
İstanbul?un Fethini Kolaylaştıran Nedenler
 
Bizans ordu ve donanmasının zayıf oluşu, Kuşatma sırasında Avrupa?dan yardım almaması.
 
Not : Bizans kuşatma sırasında sadece Venedik ve Cenevizlilerden yardım alabilmiştir.
 
Not : Cenevizliler kuşatma sırasında ticari kaygılardan dolayı hem Osmanlılara, hem de Bizans?a yardım etmişlerdir.
 
Yapılan Hazırlıklar
 
İstanbul?un Osmanlı Devleti?nin hakimiyeti altına girmesi, ticari ve k?lt?rel y?nden ?nemli bir avantajın daha ele ge?irilmesi demektir. Boğazlar tam anlamıyla kontrol altına alınacak ve bu sayede Karadeniz ticaret yolları ele ge?irilmiş olacaktı. Karamanoğulları meselesini ??zen Fatih Sultan Mehmet, İstanbul?un fethi i?in gerekli hazırlıklara başladı.
 
Devrin m?hendislerinden Musluhiddin, Saruca Sekban ile Osmanlılara sığınan Macar Urba Edirne?de top d?k?m? işi ile g?revlendirildi. ?Şahi? adı verilen bu topların yanında, tekerlekli kuleler ve aşırtma g?llelerin ?retilmesi (havan topu) yapılan hazırlıklar arasındaydı. Yaptırılan bu b?y?k toplar İstanbul?un fethedilmesinde ?nemli rol oynadı.
 
Yıldırım Beyazıt?ın İstanbul kuşatması sırasında yaptırdığı Anadolu Hisarının karşısına, Rumeli Hisarı (Boğaz kesen) inşa edildi. Bu sayede Boğazların kontrol? sağlanacak, deniz yoluyla gelebilecek yardımlara karşı tedbir alınmış olacaktı. 400 par?adan oluşan bir donanma inşa edildi. Turhan Bey komutasındaki bir Osmanlı donanması Mora?ya g?nderildi ve İstanbul?a yardım gelmesi engellendi.
 
Eflak ve Sırbistan ile var olan barış antlaşmaları yenilendi. Macarlarla da ?? yılık bir antlaşma yapıldı. Osmanlıların bu hazırlıkları karşısında, Bizanslılarda boş durmuyordu. Surlar sağlamlaştırılıyor ve şehre yiyecek depolanıyordu. Ayrıca Bizans İmparatoru Konstantin, Hali??e bir zincir gerdirerek, buradan gelecek tehlikeyi ?nlemeye ?alıştı.
 
Aynı zamanda Ha?lı d?nyasından yardım isteniyor, Papa ise yapacağı yardım karşısında Ortadoks ve Katolik kiliselerinin birleştirilmesini istiyordu. Ancak Katoliklerden nefret eden Ortadoks Rumlar, Roma kilisesine bağlanmak istemiyor, ? İstanbul?da Kardinal K?lahı g?rmektense, T?rk Sarığı g?rmeye razıyız? diyorlardı.
 
Kuşatma ve Savaş
 
Fatih Sultan Mehmet İstanbul?un fethi i?in gereken hazırlıkları, g?r?şmeleri yaptıktan sonra, ayrıntılı bir kuşatma planı hazırladı. Bu sırada, Osmanlıların etkinliklerinden rahatsız olan Bizans imparatoru XII. Konstantinos, Avrupa?daki t?m devletlerden yardım istedi. II . Kosova savaşı?nda yenilen Haclılar?ın yeni bir Ha?lı seferi d?zenleyecek g??leri kalmamıştı. Ama Macar kral Naibi Hunyadi Janos Silivri y?resinin, Katalonyalılar da Limni Adası?nın kendilerine verilmesi koşuluyla yardım edebileceklerini a?ıkladılar. Bu ?nerileri kabul eden Bizanslılar Katolik ve Ortadoks kiliselerinin birleştirilmesi i?in Floransa?da alınan kararı bile onaylamaya razı oldu. 1452?de iki kilise. Kağıt ?zerinde birleştirildi ama bu karar, hi?bir zaman uygulanamadı. Fatih Sultan Mehmet bu gelişmelerden sonra, Bizans İmparatoru Konstanstinos?a bir el?i g?ndererek,kan d?k?lmeden şehrin teslim edilmesini istedi.Fakat,İmparatordan gelen savaşa hazırız mesajı ?zerine,İstanbul?un kara surları ?n?ne gelen Osmanlı ordusu,kuşatmaya başladı.
 
2 Nisan 1453?te Bizanslılar, Hali??in girişine zincir gerdi, kentin kapılarını taşlarla ?rerek kapadı.Bu sırada Rumeli beylerbeyi Karaca Paşa;Misivri, Ahyolu ve Vize kalelerini alarak,kuşatma sırasında buralardan İstanbul?a yardım gelmesini ?nledi.imparator XII.Konstantinos?un kardeşleri Mora despotları Thomas ve Demetrios da Turhanoğlu Ahmet  ve ?mer beylerin komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından etkisiz duruma getirildi. Bu sırada Cenevizlilerin g?nderdikleri iki kadırgayla 700 asker, papanın g?nderdiği ?? kadırga yiyecekle 200 asker İstanbul?a ulaşmış ve kenti savunan halka yardım etmeye başlamıştı. O d?nemde, Osmanlı Ordusundaki er sayısı 150.000 ile 200.000 arasındaydı. Bu kuvvetlere Cenevizliler, Rumeli ve Anadolu beylerine bağlı ?eşitli kuvvetlerde katılmış. Konsantinopolis?in kara sularının Ayvansaray  ?dan Edirnekapı?ya kadarki sol kanadı Rumeli beylerbeyi Karaca Paşa?nın; Edirnekapı-Topkapı arasındaki merkez b?lgesi padişahın; Topkapı?dan Yedikule?ye kadar olan kesim de İshak Paşa ile Mahmud Paşa?nın komutasındaki birliklerle kuşatılmış durumdaydı.
 
Kaptanı derya Baltaoğlu S?leyman Bey komutasındaki  Osmanlı donanmasında 150 gemi, Bizans?ta ise 39 gemi vardı. 6 Nisan 1453?te top atışları ile başlayan kuşatmanın beşinci g?n?, imparator XII. Konstantinos?a  kenti, kan d?k?lmeden teslim edilmesini ?nerdi. İmparator bunu reddedince, 12 Nisanda top atışları yeniden başladı. Surlarda a?ılan gedikleri halk hemen kapatıyordu. 18 Nisandaki yoğun Osmanlı saldırısı da geri p?sk?rt?ld?. Papanın Bizans?a g?nderdiği asker ve malzeme y?kl? gemiler ele ge?irilemedi, bunun ?zerine kaptanı derya  Balto Oğlu S?leyman Paşa azledilerek, yerine Hamza Bey getirildi. Veziri azam  ?andarlı Halil Paşa kuşatmanın kaldırılmasını ?nerdiyse de, ?teki komutanlar padişahtan savaşı s?rd?rmesini istedi. Hali??e girmeden İstanbul?un fethedilmeyeceğini anlayan Fatih Sultan Mehmet, Tophane?den Kasımpaşa?ya kadar kızaklar d?şetti. Gemilerin, kızakların ?zerinden kaydırılabilmesii?in, Galata Cenevizlilerinden zeytinyağı, domuzyağı ve sade yağ alınarak kızaklar yağlandı. 21-22 Nisan gecesi 67(yada 72) par?a Osmanlı gemileri bu kızaklardan kaydırılarak Hali??e indirildi. Hali??in iki yakası arasında kurulan k?pr?ye yerleştirilen toplarla İstanbul, tam bir kuşatma altına alındı. 23 Mayısta padişah, isfendiyaroğlu Kasım Bey?i Bizans imparatoruna el?i g?ndererek kan d?k?lmeden kenti teslim ederse, yakınları ve hazinesi ile istediği yere gidebileceğini ama kent savaş yolu ile alınırsa halkın tutsak sayılacağını ve yağmaya izin verileceğini bildirdi. İmparator XII. Konstantinos, kuşatma kaldırılırsa vergi vermeyi kabul ettiğini, ama kenti teslim etmeyeceğini belirtti. Macar kral Naibi Hunyadi Janos da kuşatmanın kaldırılmaması halinde, Bizans?ın yanında savaşa gireceklerini ve Ha?lı donanmasını kente yardım i?in yola ?ıkardığını bildirdi.
 
27 Mayısta yeniden başlayan top ateşi, 29 Mayıs?a kadar s?rd?; aynı g?n?n sabahı kente karadan da saldırıya ge?ildi. ?nce ulubatlı Hasan adlı bir yeni?eri Topkapı?daki bir burca T?rk sancağını dikti. Topkapı ve Edirnekapı?da a?ılan gediklerden T?rk askerleri kente girmeye başlayınca, ?ıkan panik sırasında imparator XII. Konstantinos ?ld?. İlk defa Ulubatlı Hasan ve arkadaşlarının şehit olmak pahasına tutunmayı başardıkları İstanbul surları , artık direnemiyordu. 53 g?n s?ren ve 19 Nisan, 6 Mayıs , 12 Mayıs ve 29 Mayıs?ta yapılan d?rt b?y?k saldırıdan sonra Doğu Roma İmparatorluğu?nun 1125 yıllık başkenti olan İstanbul,  29 Mayıs 1453 Salı g?n? Fatih Sultan Mehmet ve g??l? ordusu tarafından fethedildi.